«Μια στάση πριν» του Βασίλη Ρίσβα στον Πολυχώρο Αθηναΐς- Θεατρική σκηνή Ζωή Λάσκαρη.
Η αποκαλυπτική έκπληξη της χρονιάς στον Πολυχώρο Αθηναΐς- Θεατρική σκηνή Ζωή Λάσκαρη. «Μια στάση πριν» του Βασίλη Ρίσβα με την Ηρώ Μουκίου και τον Θοδωρή Αντωνιάδη σε ρεσιτάλ υποκριτικής!!! Ένα υπέροχο έργο με ξάστερη στόχευση, ευσταθείς ισορροπίες, ευπαθείς ψυχισμούς και απόλυτη δραματική λειτουργικότητα. Σπάνιο, πολύ σπάνιο πράγμα στα κουλτουριάρικα και πολυβραβευμένα νεοελληνικά θεατρικά μας πράγματα. Επιτέλους!
Από τον θεατρολόγο και κριτικό Κωνσταντίνο Μπούρα
Ως επαρκής θεατής προσέρχομαι τελείως αθώος στις παραστάσεις που με καλούν ή δεν με καλούν και πηγαίνω με τη δημοσιογραφική ατέλεια του κριτικού θεάτρου. Όταν με ρώτησε η συνοδός μου «τι έργο θα δούμε» της είπα «δεν ξέρω». Κι αυτή μου η απάντηση δεν υπέκρυπτε καμία επιτήδευση, πιστέψτε με! Απλώς θέλω να είναι η ψυχούλα μου tabula rasa, το μυαλό και το σώμα μου σε υπνωτική εγρήγορση κι αφήνομαι να χαθώ μέσα στο θεατρικό σύμπαν της βραδιάς, ως μέσος θεατής, που ζητά να ξεφύγει από τα πιεστικά προβλήματα της ζωτικής βιοποριστικής καθημερινότητάς του. Ίσως γι’ αυτό οι άνθρωποι διαβάζουν τα κείμενά μου και μ’ αγαπούν. Ακόμα κι αυτοί οι θεατράνθρωποι που δέχονται (Σπανίως) τα βέλη της επικριτικής μου αλλά αγαθής διάθεσης με πλησιάζουν και με φιλούν, ίσως γιατί ξέρουν βαθιά μέσα τους ότι λειτουργώ σαν μάρτυρας του καιρού μου χωρίς υστεροβουλία καμιά.
Στο έργο τώρα: μετά το «Ξενοδοχείο των δύο κόσμων» του Έρικ-Εμάνουελ Σμιτ (που ανέβασε πριν από είκοσι περίπου χρόνια ο Σπύρος Α. Ευαγγελάτος στο «Αμφι-θέατρο») είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε στην αθηναϊκή θεατρική μας πρωτεύουσα μια τόσο διεξοδική και δραματικώς λειτουργική πραγματεία για το Επέκεινα, για το μεταθανάτιο διάστημα της «κάθαρσης» των ψυχών. Εδώ θα πρέπει να εξάρω επίσης και το τελεσφόρο πεζογράφημα της Φιλιώς Τριανταφυλλίδου με τίτλο «Η κομμώτρια που αυτοκτόνησε κατά λάθος», ενώ το δικό μου θεατρικό πόνημα (διάλογος) με τίτλο «Επέκεινα» βρίσκεται καθ’ οδόν προς το τυπογραφείο… Μα τι έγινε ξαφνικά; Στα χρόνια της Κρίσης σκεφτόμαστε όλοι τον Θάνατο ως φυγή κι ως καταφύγιο εσχάτης ανάγκης; Ερωτοτροπούμε με την αυτοκτονία; Ζυγίζουμε τα υπέρ και τα κατά και προσπαθούμε να ξεπεράσουμε τις φοβίες περί κολάσεως κι αενάου τιμωρίας που μας ενστάλαξαν μεθοδικώς οι διάφορες μονοθεϊστικές θρησκείες;
Στο έργο του Βασίλη Ρίσβα μια στάση πριν, ένα εφιαλτικό καφκικό σκηνικό συναντά τον Όργουελ και διασώζεται χάρη στο αυτοφυές και χαριτόβρυτο μεσογειακό χιούμορ των εγκλωβισμένων ηρώων που βιώνουν μιαν αέναη επανάληψη του μαρτυρίου τους, το οποίο όμως δεν είναι σαδομαζοχιστικό αλλά εκτονωτικό-αποκαλυκτικό-εξομολογητικό-λυτρωτικό. Δεν λέω άλλα για να μην προδώσω τη σοφή αρχιτεκτονική του έργου, αφού το στοιχείο της έκπληξης είναι βασικό δραματουργικό δομικό υλικό.
Η Ηρώ Μουκίου με εξέπληξε και με κατέπληξε με την υποκριτική της δεινότητα και το εκφραστικό της «μέταλλο», όχι μόνο στη φωνή αλλά και στην κίνηση του σώματός της. Μπράβο. Σπουδαία ηθοποιός. Υποψήφια για βραβείο πρώτου γυναικείου ρόλου κατά την ταπεινή μου γνώμη.
Δίπλα της ένας τέλειος ηθοποιός, ο Θοδωρής Αντωνιάδης, πλήρης κάτοχος των εκφραστικών του μέσων, υπερεπαρκής, παρασύρεται σε μια δίνη συναισθημάτων που μόνο στην έκρηξη μπορούν να οδηγήσουν. Υποδυόμενος ένα μεσογειακό αρσενικό, που (αν και όχι τόσο «καθαρόαιμο») ξέρει να εκδηλώνει την οργή και το θυμό του συναντάει την αγγλοσαξωνική κομψότητα της απόλυτης Κυρίας, της παντρεμένης, της πλουσίας, της επιτυχημένης, της κομψής, που κρύβει κάτω από μια καλά βερνικωμένη μάσκα την ανθρώπινη αποτυχία και το υπαρξιακό της κενό.
Τέλεια ισορροπία μεταξύ των δύο ηθοποιών, απόλυτη συμπληρωματικότητα (αν και η παραπληρωματικότητα των ρόλων δεν διερευνήθηκε επαρκώς από τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Δημήτρη Μάριζα). Με αυτό θέλω να πω και να δηλώσω ότι παρόμοιες αρχετυπικές καταστάσεις απαιτούν διαφορετικούς παγκόσμιους «φωτισμούς», έτσι ώστε δια της συνεκδοχής να φωτιστεί το πανανθρώπινο τοπίο. Η σύγκρουση αυτών των δύο προσώπων είναι απλώς ένα δέντρο, μία ψηφίδα στην κουρελού του κόσμου. Πρέπει να διαφανεί και το δάσος αντί του δέντρου, και το σχέδιο πίσω από τη βελονιά… Αυτό απαιτεί άλλους είδους γνώσεις και δεξιότητες, ευρύτητα, πολυμάθεια και σκηνοθετική μαεστρία. Πολύ καλό το σκηνικό που φιλοτέχνησε ο Παύλος Πετρίτσης, αλλά δεν χρησιμοποιήθηκαν οι σύγχρονες τεχνολογικές δυνατότητες του video-art. Από αυτή την άποψη η σκηνοθετική ματιά ήταν κάπως παλιομοδίτικη και τετριμμένη, χωρίς ωστόσο να μπορεί να πει κανείς ότι δεν υποστηρίζεται ως άποψη. Απλώς, θα έδιδε μιαν ακόμα πολυδιαστασιακή δραματικότητα στο κείμενο η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας. Η μουσική του Φίλιππου Περιστέρη παραήταν διακριτική κι ελλείπουσα. Το ίδιο και οι δραματικότατοι φωτισμοί τού Νίκου Κουλοχέρη. [Περιστέρης-Κουλοχέρης: ψευδώνυμα είναι αυτά; Αστειεύομαι, καλοπροαίρετα πάντα]. Το κοστούμια του Κώστα Κουβάτσου ήταν μάλλον ταιριαστά εκτός από τη γραβάτα του νεαρού που μόνο «νεανική» δεν ήταν, αντιθέτως, απολύτως κλασική και παλαιών εποχών.
Παρά τις όποιες νόμιμες εκπεφρασμένες κριτικές επισημάνσεις μου, πρόκειται για ένα αριστούργημα! Μια από τις καλύτερες απρόβλεπτες καινοτόμες και πρωτότυπες (αν όχι πρωτοποριακές) παραστάσεις της φετεινής σαιζόν. Μην τη χάσετε!
Κωνσταντίνος Μπούρας
Επιμέλεια ρεπορτάζ : Sigma Press Office
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου